Proportional
Response

Voor wie het nog niet wist: fietsers heb je in alle soorten en maten. En bij Cannondale vinden we dat gewoon niet oké. Eh, nee, wacht. Dat kwam er verkeerd uit. Wat we bedoelen is dit: fietsers heb je in alle soorten en maten, maar worden vaak gedwongen om een fiets te kiezen die gemaakt is voor iemand anders, en DAT vinden we niet oké. Daarom hebben we Proportional Response ontwikkeld – een maatspecifieke ontwerpfilosofie die de belangrijkste elementen van het fietsontwerp afstemt op de gemiddelde lengte en het gemiddelde gewicht en zwaartepunt van rijders van verschillende maten. Zodat er voor iedereen een fiets is die voelt alsof 'ie speciaal voor jou gemaakt is. En het mooie is: dat is 'ie ook!

De belangrijkste elementen waarop we onze Proportional Response-filosofie toepassen, zijn: Veerkinematica, Geometrie en Frameconstructie.

Omdat je vering verdient die werkt voor JOU

Wij geloven dat elke fietser het allerbeste verdient. Met onze Proportional Response Vering gaan we verder dan de one-size-fits-all-aanpak die veel andere merken hanteren en ontwerpen we voor elke framemaat een specifieke, op maat gemaakte veerophanging. We zoeken voor elke framemaat uit wat het gemiddelde zwaartepunt de beoogde gebruiker is en stemmen hier vervolgens per maat de veringskinematica op af, waarbij we de positie van de draaipunten, de demper en de hefboomverhoudingen aanpassen, zodat elke rijder – hoe groot of klein ook – dezelfde veerprestaties ervaart. Dat is veel werk, maar levert een betere rijervaring op voor iedereen.

Een veersysteem ontwerpen is complexe klus. Er zijn allerlei verschillende manieren om een systeem te ontwerpen waarbij het achterwiel onafhankelijk van het frame kan bewegen om schokken te absorberen. Maar welk systeem je ook kiest, één ding blijft hetzelfde: de grootte van de rijder – en daarmee het gecombineerd zwaartepunt van fiets en rijder – is een van de belangrijkste factoren die bepalen hoe dat systeem reageert op trapkrachten, remkrachten en de krachten die vrijkomen bij impact. Toch ontwerpen veel fietsfabrikanten maar één ophangingssysteem en gebruiken ze diezelfde kinematica voor alle framematen, wat leidt tot suboptimale veerprestaties voor alle rijders die niet binnen de referentiemaat vallen. Dat leek ons niet juist, dus hebben we Proportional Response ontwikkeld, zodat élke rijder kan genieten van optimale vering.

Van al deze veerkarakteristieken zijn de anti-squat, anti-rise, leverage ratio en pedal kickback de factoren die de grootste invloed hebben op de dynamische prestaties van de fiets. Het finetunen van deze factoren bij álle framematen is waar Proportional Response-kinematica om draait.

Leer meer over de belangrijkste veerkarakteristieken.

Anti-squat
Squat verwijst naar hoe de vering – en dus de fiets – reageert wanneer je accelereert. Stel je voor dat je gas geeft in een muscle car. Door vermogen naar de achterwielen te sturen verplaatst het gewicht zich naar achteren, wat ervoor zorgt dat de achtervering wordt ingedrukt en de voorkant wordt ontlast, waardoor het voertuig 'squat'. Anti-squat is de mate waarin het veerontwerp die kracht weet te weerstaan of compenseren. Dit heeft invloed op hoe efficiënt een fiets aanvoelt en hoeveel grip hij biedt tijdens het trappen.

Anti-rise
Rise verwijst naar hoe de vering reageert wanneer je remt, min of meer het tegenovergestelde van squat. Wanneer je in de remmen gaat, verschuift het gewicht naar voren, waardoor de voorvering wordt ingedrukt en de achterkant uitveert, ofwel ‘rijst’. Anti-rise is de mate waarin de vering in staat is om die neiging te neutraliseren wanneer je met de achterrem remt. De juiste hoeveelheid anti-rise kan voorkomen dat de vering te veel uitveert of ingedrukt wordt tijdens het remmen, waardoor de rijder in een neutrale, stabiele positie blijft en de vering actief kan blijven werken.

Leverage ratio
In termen van fietsvering verwijst ‘leverage ratio’ naar de verhouding tussen de veerweg van het achterwiel en de mate waarin de demper inveert. De leverage ratio bepaalt de effectieve veerconstante (veerhardheid) bij het achterwiel – de 'wheel rate’ – en hoe deze verandert wanneer de vering wordt ingedrukt. Er zijn drie types leverage ratio die veel worden gebruikt bij mountainbikevering: een lineaire, progressieve en digressieve rate. Deze kunnen worden getuned door de lengte en positie van de demperarmen en de draaipunten te veranderen.

Een lineaire rate betekent dat de leverage ratio constant blijft tijdens de hele veerweg. Een digressieve rate betekent dat de vering minder stijf wordt naarmate hij verder inveert, terwijl een progressieve vering juist stijver wordt naarmate hij verder wordt ingedrukt. We hebben ontdekt dat bij de meeste MTB's een progressieve curve het best werkt op de trail: de lagere stijfheid aan het begin zorgt voor ervoor dat je soepel over kleinere hobbels heengaat, met betere ondersteuning in het midden en een oplopende stijfheid aan het einde van de veerweg om bottom outs te voorkomen.

Pedaalterugslag
Pedal kickback – ook wel 'chain growth' genoemd – ontstaat door de beweging van de achteras ten opzichte van het bottom bracket wanneer de achtervering in- en uitveert. Als de achteras zich tijdens die beweging verder van het bottom bracket verwijdert, wordt de afstand tussen het voorblad en het achtertandwiel groter. Daardoor trekt de ketting aan de crankset, wat een tegengestelde rotatie veroorzaakt die je voelt in de pedalen. Het minimaliseren van de pedal kickback over het hele versnellingsbereik verbetert de controle over de fiets, de remprestaties en het rijcomfort.

De meeste bedrijven kiezen voor een gemiddeld zwaartepunt, ontwerpen hun veerkinematica rondom dat zwaartepunt en gebruiken dat ene kinematische ontwerp voor alle framematen. Dit betekent dat iedereen die buiten dat gemiddelde zwaartepunt valt, veerprestaties krijgt die in feite zijn ontworpen voor iemand anders. Onze ervaring is dat grotere frames daardoor minder goed scoren op trapefficiëntie, terwijl kleinere frames mindere remprestaties laten zien.

Wanneer wij Proportional Response-kinematica ontwerpen, doen we uitgebreid onderzoek om realistische gemiddelde zwaartepunten vast te stellen voor rijders van élke beoogde framemaat. Vervolgens finetunen we de kinematica per maat door de locaties van de draaipunten aan te passen, zodat alle maten dezelfde anti-rise- en anti-squat-waarden krijgen. Omdat langere rijders meestal ook zwaarder zijn dan kleinere, passen we ook de leverage ratio aan door de links en de hoek van de demper te wijzigen om dit te compenseren. Deze maatspecifieke leverage ratio zorgt voor de optimale veerconstante en houdt de luchtdruk in de luchtveren binnen het ideale bereik.

Het resultaat van al deze uitgekiende engineering is dat we fietsen hebben die aanvoelen alsof ze speciaal voor jou gemaakt zijn: fietsen met een ongewoon goede mix van trapefficiëntie, soepele vering en actieve remwerking – hoe groot of klein je ook bent.

Lineaire Stack en Reach
Stack en reach zijn twee van de belangrijkste waarden in de fietsgeometrie als het gaat om hoe een fiets zit aanvoelt.

Stack is de verticale afstand van het midden van de trapas tot het midden van de bovenkant van de balhoofdbuis.

Reach is de horizontale afstand tussen diezelfde twee punten.

Samen bepalen ze hoe rechtop of juist voorovergebogen je zit, en hoe je gewicht verdeeld is over de wielen.

Met onze Proportional Response Geometrie zorgen we ervoor dat de verhouding tussen stack en reach geleidelijk meegroeit met de framemaat. Dit zorgt dat de zit en het rijgevoel op alle maten hetzelfde is, en helpt enorm bij het bikefitten.

Consistente Trail
De trail is de afstand tussen het contactpunt van het voorwiel met de grond en het punt waar een lijn door het midden van de balhoofdbuis de grond raakt. Deze maat heeft grote invloed op het stuurgedrag van de fiets. Hoe groter de trail, hoe sterker het zelfcorrigerende effect van het voorwiel, wat zorgt voor meer stabiliteit maar minder wendbaarheid. Een fiets met minder trail stuurt juist scherper, maar is minder stabiel op hoge snelheid.

Met Proportional Response zorgen we ervoor dat de trail-waarden bij alle framematen ongeveer hetzelfde blijven. Dit doen we door de balhoofdhoek en vork-offset gelijk te houden, of ze op een evenwichtige manier aan te passen. Zo creëren we een consistente handling voor rijders van alle maten.

Maatspecifieke Rear Centers
'Rear center' is de afstand van het midden van de trapas tot het midden van de achteras, ook wel de 'achtervorklengte' genoemd. Bij onze Proportional Response Geometrie groeit de liggende achtervork mee in lengte naarmate het frame groter wordt en het voorste deel van de fiets langer. Dit zorgt ervoor dat het gewicht van de rijder gecentreerd blijft tussen de wielen, wat leidt tot betere tractie en voorspelbaardere handling.

Bij mountainbikes is er een interessante wisselwerking tussen Proportional Response Kinematica en Proportional Response Geometrie. De geometrie bepaalt de gewichtsverdeling op de fiets, en die gewichtsverdeling beïnvloedt weer hoe de vering reageert. Door ze allebei tegelijk aan te passen, kunnen we jou de ultieme, voor jou op gemaakte rijervaring bieden.

Grotere rijders zijn meestal zwaarder en sterker dan kleinere rijders, dus maken we de grotere frames in hun geheel extra stijf, mét behoud van het soepele rijgevoel. De kleinere frames worden speciaal ontworpen voor kleinere rijders – minder stijf en met meer flex, zodat elke framemaat even goed presteert voor de beoogde rijder.

Hoe dat kan? Door de vorm en materialen van het frame per maat aan te passen.

Bij onze aluminium frames kunnen we verschillende dingen finetunen, zoals de buisafmetingen en de wanddikte, om zo per maat de stijfheid en flexibiliteit te regelen.

Bij onze carbon frames hebben we zelfs nog meer opties. We kunnen de buisafmetingen aanpassen – een grotere doorsnede voor meer stijfheid, een kleinere voor minder. We kunnen de carbonstructuur aanpassen – de exacte combinatie van vezeltype, hoeveelheid en vezelrichting – om een vrijwel eindeloze reeks aan rijeigenschappen te creëren. Of we doen het allebei. Hoe we het ook doen, het eindresultaat is hetzelfde: frames die precies hetzelfde aanvoelen en rijden, hoe groot je ook bent.

Conclusie
Proportional Response is zeker niet de makkelijkste manier om een fiets te maken. Het aanpassen van al deze losse elementen per framemaat maakt het ontwerpproces een stuk langer en complexer. Maar het resultaat mag er zijn, voor íedereen: een fiets die beter past, beter voelt en beter presteert. Wij vinden het de moeite waard. En jij denkt er na een rit of twee vast ook zo over.