Mountain Bikes

Mountainbikes: Een gids met fietsen om het beste uit je rit te halen

Met de opkomst van mountainbikes zochten sensatiezoekers naar manieren om trails en andere natuurlijke gebieden te bedwingen.  

Voor wie wil beginnen met mountainbiken, zijn er verschillende soorten fietsen beschikbaar. Mountainbikes hebben een breed scala aan kenmerken en technische specificaties, waardoor je met veel rekening zult moeten houden om de juiste fiets voor jou te vinden. 

Koopgids voor mountainbikes 

Het is geweldig om een nieuwe mountainbike te hebben om de trails bij jou in de buurt te ontdekken, maar niet als je erachter komt dat de fiets die je hebt gekocht niet is ontworpen voor de ondergrond die bij jou beschikbaar is. 

Elke fiets blinkt uit in verschillende omstandigheden en rijstijlen. Aan de hand van een paar basisprincipes kun je bepalen welke fiets het best bij je past. Je zult eerst en vooral moeten bepalen wat je wilt doen met je fiets. 

Rijstijlen

Niet alleen het mountainbiken zelf heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld, maar ook de fietssoorten. Naast de hieronder vermelde soorten zijn er ook verschillende subcategorieën en combinaties daarvan. Dit zijn echter de belangrijkste rijstijlen waarvoor mountainbikes worden gemaakt. 

Trail

De meeste van deze fietsen zijn volledig geveerd, zodat je ze op vrijwel elke ondergrond kunt gebruiken. Ze vinden een evenwicht tussen downhill en crosscountry met wielen van 27,5" of 29", een lichte vering en een veerweg van tussen de 130 en 160 mm. 

Cross Country / XC

XC-fietsen zijn gemaakt voor langeafstandsritten en -wedstrijden. Ze dragen dezelfde naam als de sport. Mountainbikes met enkel een voorvering (hardtails) vormen een groot deel van de fietsen die voor crosscountry zijn ontworpen. Volledig geveerde fietsen (full suspension) met een blokkeerbare voorvering komen nu wel vaker voor. 

Deze fietsen hebben een lange wielbasis, zodat je beter kunt trappen, en grote wielen van 29". Ze zijn populair voor het rijden op trails. Vanwege de afstanden die fietsers ermee afleggen, behoren ze tot de lichtste mountainbikes op de markt en houden ze het midden tussen comfort en efficiëntie. Meestal hebben ze een kortere veerweg van rond de 80-120 mm. 

All-Mountain

Deze fietsen staan ook wel bekend als endurofietsen. Ze zijn de full suspension, “gepolijste” versie van trailfietsen met een focus op downhill. Ze zijn zwaarder dan trailfietsen, maar niet zo zwaar als specifieke downhillfietsen. De banden zijn gemaakt voor bochtenwerk en grip, en de veerweg is opgetrokken van de gebruikelijke 130-160 mm van trailfietsen naar 140-180 mm. 

Downhill/Park

Downhillfietsen zijn racemachines, meestal uitgerust met kleinere wielen, zware frames om hoge snelheden aan te kunnen en een grote veerweg van 180-200 mm. Fietsparken hebben vaak goed onderhouden downhilltrails, vergelijkbaar met skiroutes die kleurgecodeerd zijn volgens de moeilijkheidsgraad. 

Elektrisch

Elektrische mountainbikes of e-MTB's nemen een enigszins andere plaats in in de mountainbikewereld, omdat ze geschikt kunnen zijn voor elke rijstijl die eerder werd genoemd. Ze zijn ook krachtiger dan standaardfietsen en maken het mogelijk voor fietsers om grotere afstanden af te leggen en terreinen te trotseren die conventionele fietsen niet aankunnen. 

Type vering 

De vering van een mountainbike heeft vooral te maken met de rijkwaliteit. Zoals we eerder al hebben gezegd, passen verschillende veringen bij verschillende stijlen van mountainbiken. 

Mountainbikes met enkel een verende voorvork (hardtail) 

Hardtails hebben een stijf frame en alleen een verende voorvork, met een veerweg van een paar centimeter. Ze hebben wielen van 26", 27,5" of 29" en zijn verkrijgbaar in allerlei verschillende framematerialen. 

Doordat ze geen achtervering hebben, zijn ze gewoonlijk lichter, goedkoper en gemakkelijker te onderhouden. Veel fietsers kiezen voor een hardtail met wielen van 29".  Een nadeel is dat je benen als schokdempers fungeren voor het achterwiel. 

Volledig geveerd (full suspension) 

Full suspension-mountainbikes worden gezien als de allrounders – ze staan garant voor een zeer comfortabele rit waarbij de achtervering het bochtenwerk en het remmen verbetert, en meer grip geeft bij het klimmen. Ze zijn wel wat zwaarder, duurder en moeilijker te ontwerpen en te maken. Dat brengt een extra onderhoudselement met zich mee. Meer onderdelen betekent over het algemeen namelijk ook meer onderhoud. 

Mountainbikes zonder vering 

Mountainbikes zonder vering verschillen van de vorige twee soorten, omdat ze helemaal geen vering hebben. Dat maakt de foutenmarge veel kleiner. Ze worden gewoonlijk gemaakt van staal en titanium, en zijn uitgerust met wielen van 26" of 29". 

Met vering beschikken fietsers over een solide schokdemper voor de trillingen en de hobbels waar de fiets overheen rijdt. Bij fietsen zonder vering is het echter je lichaam dat deze schokken moet opvangen. 

Het voordeel van mountainbikes zonder vering is dat ze efficiënter zijn op een vlakke ondergrond. Er is immers geen beweging van de vering die de trapefficiëntie beïnvloedt. Vandaag de dag hebben veel hardtail-mountainbikes, waaronder sommige trailmodellen, een lockout op de verende voorvork. Dat betekent dat je kunt genieten van de vering wanneer dat nodig is, maar je deze in andere omstandigheden kunt blokkeren. 

De veerweg 

De veerweg geeft aan hoeveel een wiel kan bewegen om obstakels en hobbels op te vangen. Een kortere veerweg heeft een bereik van 100-120 mm, wat meer geschikt is voor crosscountry- en trailfietsen met een korte veerweg. Deze geven je een kleinere foutenmarge, maar zijn over het algemeen lichter en efficiënter, wat enorm kan helpen bij het klimmen. 

Endurofietsen hebben voor- en achteraan een grotere veerweg, met een bereik van 150-170 mm. Ze zijn ontworpen voor fietsers die snel willen afdalen, maar een full suspension-fiets willen waarmee ze nog altijd kunnen klimmen. Ze dalen niet zo snel over ruig terrein als een specifieke downhillfiets, maar combineren het beste van beide werelden. 

Voor wie op zoek is naar een middenweg tussen deze twee opties, zijn er de mid-travel-trailfietsen, met een veerwegbereik van 120-140 mm. Dit is vooral een goede keuze voor degenen die heuvels beheerst willen afdalen, maar ook over makkelijkere paden willen fietsen en lange tochten willen afleggen. 

Prijzen van mountainbikes 

De volgende grote vraag is: “Wat is je budget?” Naarmate we dieper ingaan op de specificaties, zoals framemateriaal en -maten, wielmaten en remmen, is het belangrijk om je prijsklasse in je achterhoofd te houden. 

Het kan een moeilijke opgave zijn om de fiets te vinden die bij je past qua rijstijl, specificaties en budget. Je zult altijd afwegingen moeten maken en rekening moeten houden met enkele nadelen, maar er zijn een paar prijsklassen waar je een kijkje naar kunt nemen. 

Een goede startprijs is ongeveer € 1000-€ 1500. Deze betaalbare fietsen zijn bijna allemaal gemaakt van een aluminiumlegering, hebben een 10-speed- of 11-speed-aandrijving, en hydraulische schijfremmen. 

De vering is een belangrijk punt om op te letten in deze prijsklasse. De verende vorken zijn immers zeer eenvoudig, wat betekent dat je volledig geveerde fietsen in deze prijsklasse eigenlijk het best vermijdt. 

Naarmate de prijs stijgt, nemen ook de kwaliteit en de prestaties van de gebruikte onderdelen toe. In de hogere prijsklassen vind je meer gespecialiseerde aangepaste fietsen en e-bikes vanaf € 3000. 

Framemateriaal 

Om meer in detail te treden over de bouw van mountainbikes, zijn er vier belangrijke soorten materialen waaruit frames worden gemaakt. Afhankelijk van je rijstijl, kan het framemateriaal een grote hulp zijn of juist een groot nadeel. 

Houd rekening met je budget, je eigen bereidheid of bekwaamheid om je fiets te repareren, of de nabijheid van een fietsenwinkel. Denk ook aan hoe het gewicht van het materiaal je rijgedrag en de rest van de onderdelen op de fiets zal beïnvloeden. 

Aluminium

Aluminium is het meest gebruikte materiaal, omdat het zowel licht als betaalbaar is. Het reactievermogen en de stijfheid van aluminium maken het een gemakkelijk materiaal om mee te werken. Deze stijfheid kan echter een hardere rit opleveren, omdat aluminium niet zo goed schokken absorbeert als andere framematerialen. 

De lage kosten van aluminium worden ook tenietgedaan door het feit dat het moeilijk te repareren is en sneller slijt. Vanwege de positieve eigenschappen ervan wordt aluminium meestal gebruikt voor beginnersfietsen. 

Carbon

Frames van carbon voor hardtails, crosscountry- of full suspension-fietsen zijn een stuk lichter dan andere framematerialen. Ze zijn gewild onder degenen die op zoek zijn naar een professionele ervaring, en worden vaak gebruikt voor fietsen uit het hogere segment. In tegenstelling tot frames van aluminium absorberen deze frames meer schokken en zorgen ze zo voor een comfortabelere rit. 

Maar ze hebben ook hun nadelen, want net als aluminium frames zijn ze moeilijk te repareren. En doordat ze worden gebruikt voor fietsen uit het hogere segment, hebben ze ook een hoger prijskaartje. 

Staal

Voor wie met zijn fiets op gravel- en lange tochten gaat, is een mountainbike met een chromoly stalen frame zeker iets om te overwegen. Dit materiaal is bestand tegen moeheid, eenvoudig te repareren en kan lange ritten aan met een aanzienlijke lading. Deze fietsframes zijn voornamelijk verkrijgbaar bij custom framebouwers en hebben daarom een hoog prijskaartje. Belangrijk: stalen fietsen zijn wel heel gevoelig voor roest. 

Titanium

Titanium is duurzaam, veelzijdig en biedt een zachte rijervaring. Het is goed bestand tegen corrosie en heeft de hoogste sterkte-gewichtsverhouding van alle metalen. Maar jammer genoeg is het vrij duur en zeldzaam. En zoals chromoly stalen frames zijn ook titanium frames vooral verkrijgbaar bij custom framebouwers. 

Wielmaten

26" is de standaardmaat voor mountainbikewielen, maar 27,5" en 29" hebben de markt tegenwoordig overgenomen. 

Wielen van 26" 

Wielen van 26" zijn ongelooflijk wendbaar en kunnen zich aanpassen aan bochtig terrein. Ze zijn door hun hoge populariteit en beschikbaarheid bovendien gemakkelijk te herstellen of te vervangen. Maar ze hebben ook hun nadelen: op ruwer terrein kunnen ze sneller snelheid verliezen dan andere banden, en ze zijn extreem in het nadeel als het gaat om het rollen over obstakels in vergelijking met grotere banden. 

Ze zijn vooral geschikt voor slopestyle-, freeride- en dirt jump-fietsen, zoals de Cannondale Dave, omdat ze stijver, sterker en lichter zijn dan wielen met een andere maat, wat betekent dat ze sneller versnellen op vlakke ondergronden. 

Wielen van 27,5" 

Deze wielen staan ook bekend als 650b-wielen. Ze vormen een gulden middenweg tussen wielen van 29" en 26". Je kunt er snel mee versnellen en manoeuvreren zoals met wielen van 26", maar ze rijden ook soepeler over hobbels, zoals wielen van 29". Ze doen dat evenwel niet even vlot. 

Wielen van 29" 

Wielen van 29" vormen een interessante niche. Hoewel ze traag optrekken, behouden ze vrij goed hun snelheid en bieden ze je de zachtste rijkwaliteit. Ze hebben een langer contactvlak en bieden meer stabiliteit en grip dan de vorige types. Ze zijn wel iets zwaarder dan de kleinere maten en ze kunnen moeilijker manoeuvreren in scherpe bochten op kleinere parcoursen of paden. 

Wielen van 29" zijn zeer geschikt voor crosscountry-fietsen, maar ook voor trailfietsen dankzij hun stabiliteit en vermogen om vrijwel probleemloos over elk terrein te rijden. 

Remmen 

Mountainbikes hebben tegenwoordig bijna altijd schijfremmen, hoewel je op sommige instapmodellen nog velgremmen kunt vinden. Schijfremmen remmen veel beter dan de traditionele velgremmen. Er zijn twee soorten schijfremmen: mechanische en hydraulische. 

Mechanische schijfremmen 

Mechanische schijfremmen werken met dezelfde traditionele kabels en kabelomhulsels als V-remmen, een oudere soort remmen. Maar in plaats van remblokken die tegen de velg van de band drukken om af te remmen wanneer je aan de remhendel trekt, drukken de remblokken tegen een metalen rotor die op de naaf van het wiel is gemonteerd. Ze zijn gemakkelijker te monteren, af te stellen en te vervangen, omdat er veel kabels beschikbaar zijn. 

Een nadeel is dat deze kabels worden blootgesteld aan de weersomstandigheden, waardoor ze vatbaar zijn voor roest. Ze rekken ook uit bij langdurig gebruik en moeten voortdurend worden afgesteld om dit tegen te gaan. Dit alles zorgt ervoor dat mechanische schijfremmen in het mountainbiken – waarbij veel geremd wordt – alleen voorkomen bij mountainbikes uit zeer lage prijsklassen. De meeste mountainbikes doen een beroep op de superieure prestaties van hydraulische schijfremmen. 

Hydraulische schijfremmen 

Hydraulische schijfremmen maken daarentegen gebruik van reservoirs, hydraulische vloeistof en slangen om de rem te bedienen. Ze hebben een groot voordeel tegenover mechanische systemen: ze zijn afgesloten voor vuil van buitenaf. Ze bieden ook meer remkracht en controle. Daar staat wel tegenover dat ze door een vakman moeten worden gemonteerd. 

De fietsmaat 

Wanneer je bepaald hebt welke fiets geschikt is voor jou, moet je nog rekening houden met de maat. De maat van de fiets hangt samen met de lichaamsbouw en de lengte van de fietser. Voor elke maat fiets zijn er frame-afmetingen die belangrijk zijn om te bepalen of de fiets goed past. 

De standover-hoogte, d.w.z. de afstand tussen de bovenbuis van de fiets en de grond, moet kleiner zijn dan de binnenbeenlengte van de fietser, zodat hij/zij met de voeten plat op de grond kan staan vanop de fiets. 

Er zijn echter meer zaken waar je rekening mee moet houden dan enkel de standover-hoogte. Zo is er ook de lengte van de zadelbuis, die bepaalt hoe hoog of laag het zadel komt. 

Twee andere belangrijke afmetingen zijn de lengte van de bovenbuis en de reach. De lengte van de bovenbuis is de afstand tussen de balhoofdbuis en de zadelbuis. Met andere woorden: de afstand tussen de rijder en het stuur als hij/zij zit. De reach is de horizontale afstand tussen het midden van de trapas en de balhoofdbuis, m.a.w. hoe ver de fietser van het stuur verwijderd is als hij/zij op de fiets staat. 

Ga op pad 

Mountainbiken is een ongelooflijk populaire sport met heel wat subcategorieën en complexiteiten, waaronder de soorten mountainbikes die beschikbaar zijn. Om de beste fiets voor jou te vinden, is het essentieel te weten welke rijstijl, vering, veerweg, maat en prijsklasse je zoekt. 

Hou dit alles in je achterhoofd en ontdek het aanbod van . We hebben een ruime selectie fietsen en accessoires ontworpen om je in de natuur en op de paden te krijgen. 

Come ride with us.